نحوه درج منبع در پایان نامه و مقاله
در زمینه ثبت پایان نامه و نگارش رساله های دانشجویی از جمله موارد مهم در این زمینه ثبت منبع به صورت دقیق و بر اساس استاندارد های دانشگاهی است.
رفرنس نویسی در پایان نامه یکی از الزامات بوده و براساس سبک پیشنهادی از سوی دانشگاه باید تنظیم شود.
با توجه به اینکه هر دانشگاهی دارای دستورالعمل و شیوه نگارش پایان نامه خاص خود است، باید قبل از آغاز به نوشتن مقاله، آن دستورالعمل ها را مطالعه کرده و نحوه رفرنس نویسی مورد قبول دانشگاه را دانست.
انواع مختلف سبک های رفرنس نویسی در پایان نامه وجود دارد که از پرکاربردترین آنها، سبک های ونکوور است.
البته برخی دانشگاه ها ممکن است سبک رفرنس نویسی APA و را هم پیشنهاد کنند که این سبک بیشتر در مقالات به کار می رود.
در ادامه یک مثال از سبک های مختلف رفرنس نویسی آورده شده است که با دقت در هر کدام از آنها می توان تفاوت بین آنها را مشاهده کرد.
Title: National Institutes of Health Consensus Development Conference statement: breast cancer screening for women ages 40–49, January 21–23, 199
MLA : National Institutes of Health Consensus Development Panel. “National Institutes of Health Consensus Development Conference statement: breast cancer screening for women ages 40–49, January 21–23, 1997.” Journal of the National Cancer Institute 89.14 (1997): 960-965.
APA : National Institutes of Health Consensus Development Panel. (1997). National Institutes of Health Consensus Development Conference statement: breast cancer screening for women ages 40–49, January 21–23, 1997. Journal of the National Cancer Institute, 89(14), 960-965.
Chicago : National Institutes of Health Consensus Development Panel. “National Institutes of Health Consensus Development Conference statement: breast cancer screening for women ages 40–49, January 21–23, 1997.” Journal of the National Cancer Institute 89, no. 14 (1997): 960-965.
Harvard : National Institutes of Health Consensus Development Panel, 1997. National Institutes of Health Consensus Development Conference statement: breast cancer screening for women ages 40–49, January 21–23, 1997. Journal of the National Cancer Institute, 89(14), pp.960-965.
Vancouver : National Institutes of Health Consensus Development Panel. National Institutes of Health Consensus Development Conference statement: breast cancer screening for women ages 40–49, January 21–23, 1997. Journal of the National Cancer Institute. 1997 Jul 16;89(14):960-5.
مثال بالا در خصوص رفرنس دهی به یک مقاله بود.
اما گاهی ممکن است منبعی که از آن برای نوشتن پایان نامه استفاده شده، مقاله نباشد.
مثلا ممکن است یک جمله از یک کتاب برداشته شود و یا از یادداشت های یک کنگره یا همایش در پایان نامه استفاده شود. نحوه رفرنس دهی به کتاب و کنگره ها و وب سایت ها با مقالات متفاوت است، اما هر کدام از سبک های بالا می توان در خصوص این منابع نیز استفاده شود. در زیر مثال های مربوط به رفرنس دهی به کتاب آورده شده است.
Book Title: The cancer book
MLA: ooper, Geoffrey M. The cancer book: A guide to understanding the causes, prevention, and treatment of cancer. Jones & Bartlett Learning, 1993
APA: Cooper, G. M. (1993). The cancer book: A guide to understanding the causes, prevention, and treatment of cancer. Jones & Bartlett Learning
Chicago: Cooper, Geoffrey M. The cancer book: A guide to understanding the causes, prevention, and treatment of cancer. Jones & Bartlett Learning, 1993
Harvard: Cooper, G.M., 1993. The cancer book: A guide to understanding the causes, prevention, and treatment of cancer. Jones & Bartlett Learning
Vancouver: Cooper GM. The cancer book: A guide to understanding the causes, prevention, and treatment of cancer. Jones & Bartlett Learning; 1993
شیوه رفرنس دهی به کتاب، مقاله، وب سایت، پایان نامه و… متفاوت است.
در برخی دانشگاه ها از یک شیوه ارجاع استاندارد نظیر APA، MLA، شیکاگو، ونکوور و … استفاده می کنند.
در برخی دانشگاه های دیگر شیوه مربوط به خود را دارند. در این دانشگاه ها با استفاده از یکی از شیوه های استاندارد استفاده می کنند.
اما جزییات و شخصی سازی مربوط به خود را در این زمینه ذکر می کنند.
نحوه چینش رفرنس ها در انتهای پایان نامه
به طور کلی باید هر منبعی که در درون متن ذکر می کنید باید در لیست رفرنس های انتهای متن نیز ذکر شود.
معمولا در ابتدا شیوه ارجاع به رفرنس نویسی در پایان نامه به صورت نابع فارسی، سپس منابع انگلیسی و سایر زبان ها قرار می گرفت و سپس به ترتیب حروف الفبا مرتب می شدند (مانند سبک APA).
در بعضی از موارد لازم نیز ترتیب رفرنس ها تفکیک می شد.
به این ترتیب که ابتدا منابع کتاب، سپس مقاله و … دسته بندی می شد.
اما امروزه بیشتر از ترتیب عددی و یا سبک ونکوور استفاده می شود.
در این روش اعداد می تواند در انتهای جمله در داخل [ ] قرار بگیرد و یا به صورت عدد کوچک در بالای جمله بدون کروشه نمایش داده شود.
معمولا در رفرنس نویسی پایان نامه از حالت [ ] استفاده می شود. مثل حالت زیر:
سیگار شایع ترین علت رخداد سرطان سینه در جمعیت جهان است [2].
نحوه رفرنس نویسی در پایان نامه
لازم به ذکر است که رفرنس نویسی پایان نامه به صورت دستی و یا با نرم افزار رفرنس دهی endnot انجام می شود.
در شیوه دستی احتمال رخداد خطا بسیار بالا است و هر بار که می خواهید متن پایان نامه را ویرایش کنید و یا بخشی از متن را حذف یا به آن اضافه کنید مجبور خواهید بود کل ترتیب رفرنس پایان نامه به هم می خورد.
اما در روش endnot این اتفاق نمی افتد و برای رفرنس های پایان نامه یک کتابخانه درست می شودد که در صورت ویرایش متن پایان نامه و حذف یا اضافه کردن یک رفرنس به متن، هیچ اتفاقی در متن نمی افتد و برنامه به صورت خودکار ترتیب رفرنس ها را اصلاح می کند.
منبع:
